Atmosfera merupakan lapisan gas yang melindungi hidupan bumi dengan menyerap pancaran solar ultraungu. Kedudukan Atmosfera dikekalkan oleh graviti bumi itu sendiri. 11 kilometer dari permukaan tanah adalah 75% atmosfera dan tiada sempadan yang mendadak kerana ketebalannya yang menipis apabila meningkatnya ketinggian. Tidak ada batas pasti antara atmosfera dan angkasa lepas kecuali garisan Karma yang sering digunakan sebagai sempadan atmosfera dan angkasa dengan jarak 100 km (62 batu).
Troposfera merupakan lapisan atmosfera pertama dan mempunyai ketebalan yang nipis serta dekat dengan permukaan bumi. Lapisan atmosfera bermula dari permukaan bumi sehingga ke lapisan tropopause bergantung kepada latitud iaitu diantara 10-16 kilometer. Sistem cuaca juga berlaku pada lapisan tropopause dan mempunyai takat suhu sekitar 17 C hingga -52 C. Selain itu, lapisan ini merupakan lapisan paling ideal bagi campuran gas yang menyokong hidupan bumi.
Stratosfera
Stratosfera adalah lapisan atmosfera kedua dan lapisannya bermula daripada lapisan troposfera sehingga lapisan mesosfera pada ketinggian antara 10-16 kilometer (lebih kurang 50 km). Pada lapisan ini terdapat lapisan ozon yang menyerap pancaran cahaya ultra lembayung yang melindungi bumi serta menyebabkan suhu meningkat pada paras 250 kelvin.
Mesosfera
Mesosfera pula merupakan lapisan yang ketiga dan terletak pada ketinggian 80-85 km daripada permukaan bumi serta mempunyai ketebalan anggaran setebal 50 km. Objek yang melalui atmosfera ini akan mengalami pergeseran oleh kerana wujudnya zarah udara. Takat suhu atmosfera ini berkurang dari 290 K hingga 200 K ( hingga ). Kebanyakan meteor terbakar di lapisan ini sebelum sampai ke bumi.
Termosfera
Termosfera lapisan atmosfera yang keempat dan bermula dari 80 km dari permukaan bumi hingga antara 500-1000 km. Selain itu, berlakunya fenomena aurora (tirai cahaya),sinaran UV menyebabkan berlakunya proses pengionan (ionosfera). Lapisan ini mempunyai takat suhu yang tinggi sehingga 2000 C.
Eksosfera
Termosfera lapisan atmosfera yang keempat dan bermula dari 80 km dari permukaan bumi hingga antara 500-1000 km. Selain itu, berlakunya fenomena aurora (tirai cahaya),sinaran UV menyebabkan berlakunya proses pengionan (ionosfera). Lapisan ini mempunyai takat suhu yang tinggi sehingga 2000 C.
NATURE
Kepentingan Tumbuh-Tumbuhan Semula Jadi
Tumbuh-tumbuhan semula jadi mempunyai banyak kepentingan. Ayat flora bermaksud tumbuh-tumbuhan dan fauna pula bermaksud binatang.
Hutan hujan tropika negara Malaysia kaya dengan pelbagai flora dan fauna. Kepelbagaian ini menarik pelancong luar negara datang ke negara kita. Contohnya, bunga Rafflesia (bunga yang terbesar di dunia) telah menarik kunjungan pelancong ke Sabah dan Perak. Selain itu, flora dan fauna juga menjadi bahan penyelidikan oleh para pegawai penyelidik tempatan dan asing. Penyelidikan ini penting kerana ianya menjamin warisan kepada generasi masa depan.
Ada kawasan yang dipelihara dan dilindungi di Malaysia. Pokok di kawasan hutan ini pula tidak boleh ditebang. Kawasan ini dikenali sebagai Hutan Simpan.
Kepentingan Kawasan Semula Jadi
1. Tempat Perlindungan Hidupan Liar Hutan menjadi tempat pembiakan dan tempat tinggal kepada pelbagai jenis haiwan. Makanan boleh diperolehi dengan banyaknya di kawasan hutan yang terlindung.
2. Sumber Perhutanan Hutan di negara Malaysia mempunyai pelbagai pokok seperti damar, buluh dan rotan. Pokok-pokok besar pula menjadi sumber kayu untuk industri perabut dan pembuatan. Selain itu, hutan juga merupakan sumber perubatan dengan tumbuhan herba seperti asam jawa, kacip fatimah, tongkat ali dan banyak lagi.
3. Kawasan Tadahan Hutan adalah penting untuk mengekalkan dan mengawal kadar aliran air hujan. Air yang melalui sungai akan dirawat untuk kegunaan harian kita.
4. Mencegah Hakisan Tumbuh-tumbuhan yang hidup di kawasan cerun atau lereng bukit dapat mencegah hakisan tanah kerana akar tumbuh-tumbuhan akan mencengkam tanah. Oleh itu, tanah sukar dialirkan oleh air hujan.
5. Pembiakan Hidupan Laut Tumbuh-tumbuhan yang hidup di kawasan paya bakau dapat mengelakkan hakisan di sepanjang paya bakau. Ianya dapat memecahkan ombak dan memperlahankan arus air laut. Kawasan ini juga menjadi tempat perlindungan dan pembiakan kepada haiwan seperti siput, lokan, udang galah dan pelbagai jenis ikan.
6. Kawasan Ekopelancongan
Kawasan Hutan Semula Jadi yang terdapat di Malaysia juga adalah antara salah satu keunikan yang telah menjadi tarikan pelancong asing ke negara ini. Khazanah alam yang pelbagai serta keindahan alam yang hijau ditambahkan lagi dengan kepelbagaian jenis haiwan dan serangga yang unik telah menjadi aset utama untuk sektor pelancongan di Malaysia. Contoh, kawasan Sepilok Sabah yang mana merupakan kawasan perlindungan hidupan liar iaitu monyet.
Laman ini memaparkan koleksi-koleksi dusun terbaik Sabah. Seperti mana yang di ketahui Sabah di kenali sebagai negeri di bayu yang begitu terkenal dengan suku kaum dan bangsanya yang pelbagai. Antara suku kaum yang paling banyak dan majoriti di Sabah adalah suku kaum kadazandusun yang juga terbahagi kepada banyak etnik diantaranya adalah dusun tindal, dusun sokid, dusun ranau, dan lain-lain. Jika ingin mengetahui lebih lanjut mengenai lagu dusun khususnya di sabah sila Follow blog ini. Ikhlas dari saya ''Tulun Mantad dusun tindal kota belud, kihaaa !!'' ~ijuan@izuan.
Video: Id Pagandadan - Fabian William
Title: Id Pagandadan Song & Lyric: Fabian William Electric Guitar: Fabian William Music Arrangement: Chong Eng Hoe, Douglas Henry Gumisi & Fabian William Second Voice: Douglas Henry Gumisi & Fabian William
Au po natagak ie kalangadanku,
Sundung no baino au kito mi’iso,
Id tinipiku okito ku ika,
Mamanau sumoborong tumongkiad…
Gisom no daa do baino,
Au po nokosimban,
Tupus om langad hiti ginawoku,
Sokiro daa gumuli,
Tadau di nawayaan,
Au ku daa tumongkiad dika…
Chorus:
Pinologos ku ika minibok,
Miampai suang ginawoku mandad,
Nung insan tadau koguli ko kawagu,
Kada oku pologoso magandad id kotuongon,
Guli no om babango koposionku,
Insan po…
Bridge:
Powoyoon kud tongus,
Pason langad ku id dika,
Simbaro oku maya,
Dilo rasam….
Au po natagak ie kalangadanku,
Sundung no baino au kito mi’iso,
Nga guli no
Nga guli no..
**************
Lyric Translation: While Waiting
My longing still hasn't gone
Although now we're no longer together
In my dream, I see you
Walking away, crossing (the road), leaving
Until now
The love and longing in my heart hasn't changed
If the days passed come back (If I can turn back the clock)
I won't be separated from you
I let you go
With my heart waiting
That one day you'd come back
Don't let me wait in the dark
Come back and set my life aflame
One more time....
With the wind
I send you my longing
Reply me with the rain
My longing still hasn't gone
Although now we're no longer together
Oh please come back..
Video: Piombolutan auh kosiliu piupusan - Fanji Ruji ( Song :Benn Simon )
Lirik Lagu Piombolutan Au Kosiliu Piupusan – Ben Simon Bukag
Tupusku diya nokosuni id ginawo
Au noilaan kinoulaiyon
Minungkalad id suang ginawoku
Minongusak do tua di olumis Nga au oku milo’d popolombus
Tupusku diti kuma’a diya
Mulong pia da oruhai
Alansan ku koilo koh suang ginawoku Au ko nangku kopuriman
Songkuro tupusku diya
Au ko nangku milo’d kiginawo miagal doho
Oilaan ku miambalut toh mantad di pogulu
Piombolutan au kosiliu piupusan Mulong pia yo’iti kinantakan
Au ku tagakon tupusku diya
Alansan oku karati ko tohuri tadau Oh…Oh… Oh…
Nga au oku milo’d popolombus
Tupusku diti kuma’a diya
Mulong pia da oruhai
Alansan ku koilo koh suang ginawoku Au ko nangku kopuriman
Songkuro tupusku diya
Au ko nangku milo’d kiginawo miagal doho
Oilaan ku miambalut toh mantad di pogulu
Piombolutan au kosiliu piupusan Oh…
Au ko nangku kopuriman
Songkuro tupusku diya
Au ko nangku milo’d kiginawo miagal doho
Oilaan ku miambalut toh mantad di pogulu
Piombolutan au kosiliu piupusan Mulong pia yo’iti kinantakan
Au ku tagakon tupusku diya
Alansan oku karati ko tohuri tadau Mulong pia yo’iti kinantakan
Au ku tagakon tupusku diya
Alansan oku karati ko tohuri tadau
Video : Langadku - Fabian William
Lirik Lagu : Langadku - Fabian william
Nokuro maa iti ginawoku
Kosorou nopo dika
Tikid sodop om tikid tadau
Sorokitonon nopo dika
Muhang nangku iti ginawoku
Tu aiso suai sorohonku
Ika noh songulun ih rumikot
Hiti'd pomusarahanku
Langad diti ginawoku
Au milo do boroson
Upus diti ginawoku
Au milo do olimon
Pointanom id ganawoku
Nokuro maa iti ginawoku
Kosorou nopo dika
Tikid sodop om tikid tadau
Sorokitonon nopo dika
Muhang nangku iti ginawoku
Tu aiso suai sorohonku
Ika noh songulun ih rumikot
Hiti'd pomusarahanku
Langad diti ginawoku
Au milo do boroson
Upus diti ginawoku
Au milo do olimon
Langad diti ginawoku
Au milo do boroson
Upus diti ginawoku
Au milo do olimon
~ lagu-lagu dusun yang disenaraikan di atas hanyalah sebahagian sahaja daripada koleksi lagu terbaik dusun Sabah, namun terdapat lebih banyak lagi lagu-lagu dusun yang menarik untuk didengari daripada pelbagai retis@artis dusun sabahan yang famous dengan lagunya masing-masing.
3. "Awak ni kan, Nak Tau tak nak tau tak apa beza awak dengan banduan"
Tak, Apa?
"Banduan terperangkap dalam penjara, tapi awak terperangkap dalam hati saya" ;)
4. Awak cuci muka pakai gula eh?
kenapa...
Sebab muka awak nampak manis sangat buat saya.
5. "Saya penat laa.."
"asal..?Awak bru balik dri workout ka..?"
"tak de laa..tpi Saya penat sangat.."
"Awak buat ape yg penat sgt tuu.."
"Saya penat kejar hati Awak...hahaha"
6. "Awak tak penat ke? "
Tak la...Kenapa?
"Sebab sepanjang hari awak asyik berlegar-legar dalam kepala saya".
7. Boleh tak saya nak ambik gambar awak?
Nak Buat apa...
Nak tunjuk bukti kat kawan yang bidadari syurga memang wujud.
8. Awak kayuh basikal pelahan²
Nanti awak pelahan² masok dalam hati saye
9. Mintak maaf cik..boleh saya pinjam telefon cik kejap?
Mak saya pesan, kalau saya dah jatuh cinta, telefon dia cepat-cepat.
10. Awak nak tau tak apa beza kepala paip masjid dengan awak
Tak... kenapa...
Kalau kepala paip masjid saya nk amik wuduk, kalau awak saya nk batalkan wuduk
11. Remember me? I am Joe? Joe who? Joedoh awak.
12. Are you a Malay? Cause you make my air liur malaylay.
13. Girl is your name Wana? Cause i dont wana lose you.
Girl - is your name Aida? Cause i dah lama jatuh hati pada u
14. BF : Nk tau x ape beza awk ngan bulan
Gf : Nk
Bf : Klau bulan bercahaya kt bumi,awk bercahaya kt hati sya
15. Excuse me..Awak ni architect ke? Tak, kenapa Sebab pandai awak bina istana cinta dalam hati sy..
16. Lelaki: Aku mahu bilang terima kasih sama kamu. Perempuan: Kenapa, bang? Lelaki: Gara-gara kamu ngajarin aku. Kelmarin result aku dapat 9. Perempuan: Dalam mata pelajaran apa? Lelaki: Mata pelajaran… ‘Mencintai kamu!’
17. Perempuan: Tahu tak, aku sampai sekarang masih belum bisa membaca. Lelaki: Aduh, kesian sekali kamu. Baca apa? Perempuan: Baca isi hati kamu…
18. Perempuan: Pilih yang kiri atau yang kanan? (sambil tunjukkan kedua-dua belah tangan yang digenggam) Lelaki: Hmm… kanan. Perempuan: Kenapa tak pilih dua-dua saja, ini juga milik kamu kan (sambil tunjukkan tangan belah kiri)
19. Perempuan: Kamu lebih suka mocha atau kopi? Lelaki: Wah… dua-duanya saya suka ni. Hmm… Aku pilih kopi aja. Perempuan: Kopi? Lelaki: Kupinang (sebut ‘kopinang’) kau dengan Bismillah!
20. Lelaki: Aku takut… Perempuan: Takut apa? Lelaki: Aku takut kehilangan kamu!
21. Lelaki: Mulai sekarang aku tak mahu main wayang lagi Perempuan: Jadi, sekarang mahu jadi apa? Lelaki: Aku mahu jadi petani aja Perempuan: Kenapa mahu jadi petani? Lelaki: Supaya setiap saat aku bisa menanam cinta di hati kamu!
22. "Ape beza awak dengan HABUK?" "Erk? X tau." "Habuk melekat di mata sy tp awak melekat di hati saya"
23. "Awak tahu tak organ paling penting utk saya?" "Apa?" "Hati" "Sebab apa?" "Sebab ada awak disitu"
24. Boy:banyak-banyak bangunan awak nak bina ape?Girl:tak tau la Boy:kalau saya nak bina masjid Girl:kenapa pula? Boy:sebab saya nak bina masjid untuk kita
25. "Jauh temenung...awk tenung apa tu?" "Sy tenung ms dpn kita...😍" chia..chia..chiaa..
27. Awak cuba kira 1 sampai habis... ala..tak habis laa... Haa..macamtu la sayang saya ke awak takkan habis...
28. "Walau pun saya ade duit rm 100 yg da ronyok, tp sy xkn ronyok kan hati awak"
29. " kalau tukang kayu memahat corak dan ukiran pada kayu... i memahat nama dan wajah u pada hati i.. "
30. Assalamualaikum.Selamat Pagi "Nak Minum Air Apa?" "Air Love u Sayang"
31. "keep straight Don't belok-belok" kenapa Dont Belok-Belok "Sebab saya nak straight ke hati awak" Cia cia cia
32. "Nama awak airil ye" Tak lah, Kenapa? "Sebab i rilly rilly love you" :)
33. "Awak ni kan, Nak Tau tak nak tau tak apa beza peti ais dengan awak" Apa? "Peti Ais sejukkan air, tapi awak sejukkan hati saya" ;)
34. "Nama awak Siapa?" Nama Saya Raihana "Oh Saya ada tugas untuk awak" Apa? "Tugas awak adalah untuk jaga hati saya" :)
